2.2. Formacja intelektualno-duchowa

Mistrzyni nowicjatu jest odpowiedzialna za wychowanie Pobożnych Uczennic do życia według intencji i myśli Założyciela, zgodnie z jego założeniami i charyzmatem Zgromadzenia. Wiąże się to również z formacją intelektualno-duchową. Celem tej formacji jest pogłębienie wiary, poczucia zależności człowieka od Pana Boga, a zarazem wzrost nadziei, zaufania i miłości.

Zdaniem Alberione, formacja intelektualno-duchowa powinna kształtować osobowość ludzką i duchową nowicjuszek do życia zakonnego według wzoru przyjętego w Zgromadzeniu. Należy zwrócić uwagę, co podkreślał Założyciel, iż kształcenie intelektualne ma być jedynie środkiem pomocnym w osobistym uświęcaniu się, a także w apostolstwie. Dlatego uważa, że przede wszystkim należy troszczyć się na pierwszym miejscu o formację duchową, stawiając formację intelektualną na miejscu drugim.

Zadaniem formacji intelektualno-duchowej, według Założyciela, jest wykształcić w Pobożnych Uczennicach postawę do: życia duchem modlitwy, czynnego uczestniczenia w Liturgii, stałego pogłębiania Pisma Świętego, adoracji, Eucharystii, prawidłowego rachunku sumienia, co osiąga dusza, wpatrując się w Boskiego Mistrza. Ta formacja intelektualno-duchowa powinna być „obfita”, czyli zintegrowana, ponieważ dzięki niej oddaje się cześć Bogu, a dusza otrzymuje potrzebne łaski.

Jednocześnie ks. Alberione zwraca uwagę, że w formacji duchowej konieczna jest jak najpełniejsza wiedza teologiczna, gdyż dzięki niej siostry będą mogły coraz doskonalej wypełniać zadanie, do którego są w Zgromadzeniu powołane, mianowicie będą mogły „(...) ożywiać miłość Jezusa w świecie, Jezusa żywego i prawdziwego w Najświętszym Sakramencie Eucharystii”.

Podczas formacji duchowej w nowicjacie ważnym jest wykształcenie postawy do adoracji, którą uważa Założyciel za pierwszą „pracę” Pobożnej Uczennicy, a także centrum dnia, ku któremu wszystko ma być skierowane. Wymaga takiej formacji, aby na adoracji siostry ciągle na nowo poświęcały się Bogu, z niej czerpały siłę i moc, podobnie jak z Eucharystii. Skutkiem formacji duchowej musi być przekonanie, że Eucharystia „pomnaża chwałę Boga i przynosi pokój ludziom”, a także jednoczy z Boskim Mistrzem w upraszaniu zbawienia. Ponadto, w duszy powinna wykształcić się postawa zjednoczenia w Eucharystii, zadowolenia, radości i miłości ku Bogu.

Aby formacja duchowa była owocna, Założyciel uważa, że Pobożna Uczennica powinna uczestniczyć również w formacji ascetycznej, która pozwała przeciwdziałać skutkom grzechu. Dlatego zaleca wpatrywać się i wczytywać w Ewangelie dotyczące cierpienia Pana Jezusa dla odkupienia człowieka. Poddając się formacji ascetycznej, dusza, zdaniem Założyciela, potrafi coraz lepiej jednoczyć się z Jezusem cierpiącym dla zbawienia człowieka. Rozumie też konieczność wynagradzania Bogu za grzechy i jest chętna w tej intencji ponosić różne ofiary. Ponadto, ćwiczy się w naśladowaniu Jezusa Mistrza, wyrabiając w sobie stałą postawę wzorowania swojego życia na życiu Boskiego Mistrza. Uczy się w ten sposób oddawać siebie Bogu w umyśle, w woli, w sercu, czyli mówić Bogu „tak” we wszystkich sytuacjach, wydarzeniach, zdając się na Niego całkowicie.

Według Alberione, dla Pobożnych Uczennic Boskiego Mistrza ważnym elementem w formacji duchowej jest wychowanie do stałej miłości do Jezusa obecnego w Eucharystii, ponieważ „prowadzi ona do dobrego odprawiania adoracji, gorliwego przyjmowania Komunii św., uczestniczenia we Mszy św. (...), do prawdziwego życia eucharystycznego”. Zaznacza, iż stałe zjednoczenie z Panem Jezusem pomaga wyzbywać się różnych wad i jest czymś najistotniejszym w pracy na drodze prowadzącej do doskonałości.

Powyższa formacja duchowa ma na celu wykształcenie postawy, by życie Pobożnej Uczennicy było zgodne z prawem naturalnym, zawartym w przykazaniach Bożych. Ponadto, by praktykowała cnoty chrześcijańskie i te, które są charakterystyczne dla życia Jezusa. W ten sposób Pobożna Uczennica wyrabia w sobie potrzebę, by trwać w dobrym, a unikać zła, grzechu. Ma dążyć do doskonałości i uzyskiwać zasługi na niebo, by Bóg i spełnianie Jego woli było najważniejsze.

Z kolei, formacja intelektualna powinna obejmować wykształcenie biblijne i liturgiczne. Formacja biblijna ma przyczyniać się do poznania Boga na tyle, na ile On sam daje się poznać przez Objawienie zawarte na kartach Pisma Świętego. Nowicjuszka poznaje więc między innymi Jego Mądrość, Miłość, Świętość, Wierność. Istotnym jest poznawanie Ewangelii, co pozwala przeżywać jej życie Jezusa i na Nim się wzorować.

Formacja ta - jego zdaniem - powinna wyrobić nawyk stałego pogłębiania Pisma Świętego, przez co osoba czyni postępy w poznawaniu Pana Boga, w poznawaniu nauczania Jezusa, a to pozwoli jej bardziej pokładać nadzieję w Bogu i żyć bardziej w zjednoczeniu z Boskim Mistrzem.

W formacji biblijnej każda siostra poznaje Jezusa Chrystusa Mistrza - Drogę, Prawdę i Zycie. W Jezusie Chrystusie Drodze, Prawdzie i Życiu ks. Alberione widzi „drogę obowiązkową, aby dojść do Boga”. Całą formację biblijną i później całe życie duchowe Pobożna Uczennica ma włączać w Jezusa Chrystusa - wszystko czyniąc przez Niego, w Nim i z Nim.

Zadaniem zaś formacji liturgicznej jest wypracowanie postawy do czynnego uczestniczenia w Liturgii. Polega to na poznaniu „świętych obrzędów”, co przyczynia się do zgłębiania ducha Kościoła, a tym samym kształtuje prawdziwą pobożność. Ponadto, poznawanie liturgii wyczula na piękno Pana Boga, Jego Wielkość. Uważa, że formacja liturgiczna powinna uświadomić siostrze, iż w niej znajdują się środki, przez które działa Duch Święty w celu rozpowszechniania prawd głoszonych przez Jezusa, praktykowania cnót na wzór Chrystusa, udzielania łaski, którą Syn Boży wysłużył. Powinna też pomóc siostrom bardziej otworzyć się na działanie Ducha Świętego, na Jego natchnienia i dary, którymi obdarza Pobożne Uczennice, by mogły wypełniać swoją misję „prowadzenia dusz do Eucharystii, do Pana Jezusa”.

Zdaniem ks. Alberione, formacja intelektualna prowadzi do poznawania prawd wiary, szczególnie tych dotyczących Eucharystii. Stąd zachęca, by siostry studiowały dogmaty, co pomoże im przygotować się do wizji uszczęśliwiającej, do przeżywania prawdy, jaką jest Tajemnica Trójcy Przenajświętszej. Również formacja intelektualna powinna przyczynić się do zdobycia umiejętności medytacji, co nie jest łatwe, ale przez medytację Bóg pozwala duszy zrozumieć wiele prawd.

Z powyższej nauki Założyciela wynika, że formacja intelektualno-duchowa przygotowuje do wypełniania apostolatu zleconego Pobożnym Uczennicom Boskiego Mistrza. Ponadto, według Alberione, skutkiem tej formacji będzie harmonia życia duchowego z działalnością apostolską. Jedność kontemplatywno-czynna sprawić powinna, iż siostra przylgnie swoją wolą do woli Boga. Będzie akceptować całą swoją wolą, sercem i umysłem Jezusa Chrystusa Boskiego Mistrza, naśladując Go gorliwie w oddawaniu chwały Bogu. Tym samym, będzie pomnażać świętość Kościoła, stając się przykładem dla wiernych, co z kolei przyczyni się do wzrostu Kościoła, czyli Królestwa Bożego.

Ojciec Założyciel jest przekonany, że tylko formacja intelektualno-duchowa pozwala zrozumieć cel i sens życia zakonnego, podstawy teologii tegoż życia oraz doprowadzi do świętości na drodze życia zakonnego. Zachęcając Pobożne Uczennice do studiów, mówi, że wykształconej siostrze łatwiej jest żyć radami ewangelicznymi, ponieważ jest świadoma wartości, jakie niesie ze sobą czystość, ubóstwo i posłuszeństwo. Podkreśla także, iż nie wystarczy tak wszechstronna formacja tylko w nowicjacie, ponieważ dotyczy ona całego życia zakonnego na każdym jego etapie, bo przez nią poznaje siostra coraz lepiej Boga, Jego wolę, by następnie udoskonalić swoją służbę dla Niego.