1.1. Rachunek sumienia

Ks. Alberione przywiązywał ogromną wagę do rachunku sumienia, który jest początkiem dążenia do świętości. Jest zastanowieniem się nad stanem duszy, skłonnościami, łaskami, niebezpieczeństwami, obowiązkami, grzechami, walką, zasługami i zwycięstwami. Według Założyciela, mogą być okoliczności usprawiedliwiające nas od wszystkich praktyk pobożności, ale nie od rachunku sumienia, zarówno aby uniknąć grzechu, jak również by postępować na drodze do doskonałości.

Rachunek sumienia jest zwyczajnym i koniecznym środkiem do poznania siebie samych. Jest jakby okiem, przez które siostra uważnie i nieustannie w wiecznej kontemplacji patrzy na Jezusa Mistrza, żeby naśladować Jego cnoty, upodabniać się do Niego, otworzyć duszę, aby On mógł w niej zamieszkać. Rachunek sumienia kształtuje postawę ucznia, który patrzy, słucha, przyswaja naukę Mistrza i przyjmuje Jego samego. Umacnia nas w pokorze, usposabia do poznania Boga, do żalu za grzechy i do podjęcia mocnych postanowień.

Pobożne Uczennice zastanawiają się nad sobą w różnych chwilach dnia: rano, w rachunku sumienia przygotowawczym, podczas którego odnawia się postanowienia na cały dzień; w południe, przy odmawianiu Anioł Pański; wieczorem, w rachunku sumienia ogólnym co do pobożności, cnót, różnych obowiązków; podczas Adoracji Eucharystycznej w rachunku sumienia szczegółowym nad programem duchowym, ślubami, wypełnianiem własnego obowiązku oraz kontrolując dobrą wolę, ufność i żarliwość modlitwy.

Ks. Alberione zaleca, żeby dojść do tego stopnia praktykowania rachunku sumienia, by odprawiać go tak często, aby stał się zwyczajną refleksją nad uczynkami, myślami i uczuciami.

Najpewniejszą metodą do odprawienia rachunku sumienia jest chęć odprawienia go, badając umysł, wolę i serce, a przy tym chwaląc Boga i upokarzając się za każde przewinienie. Pobożna Uczennica powinna więc odprawiać rachunek sumienia zgodnie ze swoim charyzmatem: Jezus Chrystus, Boski Mistrz Droga, Prawda i Życie. Stąd też powinna oczyszczać umysł, ponieważ Jezus Chrystus jest Prawdą. Medytując Ewangelię, Słowa Jezusa Chrystusa, wchodzi w myślenie Boże. Powinna oczyszczać wolę, ponieważ Jezus Chrystus jest Drogą, a więc przyjmuje to, co się Bogu podoba. Powinna również oczyszczać serce, by przyjmować do serca uczucia Jezusa. Zatem odprawiać rachunek sumienia zgodnie z charyzmatem, to znaczy uwielbiać Jezusa Mistrza Drogę, uwielbiać Jezusa Mistrza Prawdę, uwielbiać Jezusa Mistrza Życie. Ks. Alberione bardzo zaleca, aby siostry troszczyły się o oczyszczenie i uświęcenie umysłu, woli i serca, by napełniały się tym, co jest miłe Bogu, myślami, uczuciami i pełnieniem woli samego Boga, by na drodze dążenia do doskonałości, naśladując Jezusa Mistrza, pozwoliły w pełni ukształtować się Jezusowi w duszy, dochodząc aż do stwierdzenia: „Żyje we mnie Chrystus” (Ga 2,20). To zjednoczenie z Bogiem powinno ogarnąć całego człowieka. Umysł dochodzi do jedności z Bogiem przez żywą wiarę, wola - przez cnotliwe życie, serce - przez uczucia nadprzyrodzone.

Źródło: S. Regina Czajkowska PDDM, Duchowość zakonna Uczennic Boskiego Mistrza w pismach księdza Jakuba Alberione Założyciela Rodziny Paulińskiej, Bydgoszcz 2012.